Filmy w naszym domu, lista dobrych filmów dla rodziny, młodzieży, dzieci i rodziców

Dobre filmy warte obejrzenia dla rodziny. Metodyka, kryteria, wybór

Wybór dobrych filmów to zadanie zdecydowanie trudniejsze niż wskazanie dobrych książek, przede wszystkim dlatego, że film dociera do nas wieloma kanałami komunikacyjnymi. Film to wielowymiarowa przestrzeń medialna docierająca do odbiorcy przede wszystkim obrazem, ale sam obraz to również kanał złożony, składający się m.in. ze zdjęcia z różną kolorystyka i barwą, sama barwa tworzy nastrój i sposób odbioru filmu przez widza, a więc film to przede wszystkim doznania zmysłu wzroku widza w szerokim tego słowa znaczeniu.

Film dociera do nas również poprzez słuch: muzyka będąca podkładem filmowym, ale także wszelkie dźwięki wydobywające się z ekranu, tj. odgłosy, dźwięki, dialogi.

Film wreszcie dociera do odbiorcy podstawowym przekazem treści przebiegu akcji, fabułą, postawą bohaterów, grą aktorską, przekazem znaków i symboli utrwalanych w fabule filmowej. Zapewne to jeszcze nie wszystkie sposoby docierania do nas obrazu filmowego.

Dlatego ocena filmu nie jest taka jednoznaczna, ponieważ film może się nam podobać z  różnych powodów np. ze względu na: przekaz i przesłanie, scenariusz, fabułę, treść, wartką akcję, grę aktorską, aktorów lubianych bądź nie, kolorystykę zdjęć, muzykę, ciekawe dialogi itd.  Z  tych powodów możemy znacznie różnić się w ocenie poszczególnych pozycji filmowych.

Na potrzeby niniejszego zestawienia dokonujemy pewnej subiektywnej oceny kierując się następującymi przesłankami:

1. film dobry to taki, po obejrzeniu którego widz staje się lepszy, a przynajmniej nie staje się gorszy, czyli film zachęca      widza do bycia lepszym,
2. film był oglądany w naszej rodzinie  przez przynajmniej trzy osoby różnej płci ( w tym rodzic i dziecko),
3. film był oglądany w naszej rodzinie co najmniej dwa razy (są takie, które były oglądane wielokrotnie) i to dwa razy do końca.

Jest wiele dobrych filmów zarówno w wymiarze artystycznym filmowym jak i poruszanej tematyki, o których w naszym zestawieniu poniżej nie wspominamy, ponieważ nie spełniły przedstawionych powyżej kryteriów. Na te filmy jest też miejsce w innym zestawieniu. Oczywiście są też filmy złe i bardzo złe, i ta lista jest bardzo długa, ale o nich też nie piszemy, przede wszystkim dlatego, że staramy się ich nie oglądać.

 

Pozycja na liście – Silva rerum

Nasza lista  nie ma narzuconej systematyki z ustalonymi regułami i hierarchią ważności i  podziału na gatunki filmowe, style i czas produkcji oraz grupy wiekowe odbiorców. Czasami sygnalizujemy, że film jest dla młodzieży licealnej. Taka szeroka systematyka musiałaby znacznie wydłużyć i skomplikować naszą listę.

W naszej prezentacji przyjęliśmy logikę  Silva rerum ( las rzeczy) – zapisywanie tak, jak przychodzi na myśl, ale wiernie.

Przyjmijcie zatem nasze propozycje dobrych filmów Silva rerum ( las rzeczy) dla siebie i  dla dzieci, z pewnością nie jest to lista zamknięta, o czym już pisaliśmy.

Jeszcze jedna istotna rzecz, nigdy filmów w naszej rodzinie nie oglądaliśmy za pośrednictwem telewizji klasycznej. Sami decydowaliśmy, co chcemy oglądać i kiedy, posiłkując się opiniami i recenzjami dostępnymi w obszarze mediów, własnym wyczuciem i doświadczeniem oraz informacjami i rekomendacjami od mądrych ludzi, bo jak śpiewał Marek Grechuta „mądrych ludzi trzeba słuchać i jak skarb ich cenić”.

 

Dobre filmy warte obejrzenia dla rodziny – Lista

1. Niepospolita, 2019 r., https://www.youtube.com/watch?v=TiU-b31Q4o0, http://niepospolita.pl/ znakomity krótkometrażowy polski film.

Podróż po międzywojennej Polsce wraz z Tadeuszem Dołęgą-Mostowiczem. Absolutnie mistrzowska gra aktorska,  z każdego epizodu zrobione małe arcydziełko, a kłótnia w samochodzie prawdziwy odlot, czy wyborna anegdota filmowa z Januszem Kusocińskim i św. Maksymilianem. Znakomita praca kamery i zgranie zdjęć. Proste, ale w bardzo ciekawy sposób przedstawione przesłanie i przykład patriotyzmu i  miłości do Polski w wielu aspektach. Wszystko w tym filmie jest znakomite. Reżyseria: Tomasz Dobosz, scenariusz: Dorota Nierada i Miłosz Lodowski, zdjęcia Marcin Magiera, główne role (znakomicie zagrane) Agata Różycka i Patryk Szwichtenberg. Filmowa lektura obowiązkowa.
(notka biograficzna Tadeusza  Dołęgi-Mostowicza oraz Janusza Kusocińskiego jednego z bohaterów filmu, na końcu opracowania).

2.   W samo południe, Western, 1952 r. reżyser Fred Zinnemann, główne role Gary Cooper – szeryf i jego żona Grace Kelly. Klasyka westernu, jeden sprawiedliwy w walce przeciwko wielu i tylko pomoc żony z pozytywnym zakończeniem. Klasyczne historyczne podejście kultury amerykańskiej doceniające wartość jednostki i jej siłę w  walce o sprawiedliwość.

3.   Rio Bravo, Western, 1959 r. reżyser Howard Hawks, główne role John Wayne – szeryf i jego ekipa Dean Martin, Ricky Nelson, Walter Brennan  i atrakcyjna kobieta w pobliżu  Angie Dickinson – Feathers. Klasyka westernu, a scena Duda Martina w pubie, poszukującego zbiegłego zabójcę to kanon sztuki filmowej światowej. Najlepszy western, jaki kiedykolwiek został wyprodukowany. Żywy, ciekawy, znakomicie zagrany i sfilmowany. Film pomimo występujących strzelanek  nadający się dla całej rodziny. Film bezpieczny, dawno zrobiony, bez nalotów rewolucji obyczajowej.

4.  Dzieci z Bullerbyn, Nowe przygody dzieci z Bullerbyn. Ekranizacje z 1986 i 1987 r. znanych nam wszystkim ciepłych, dobrych opowieści Astrid Lindgren o normalnym dzieciństwie na wsi. Wyjątkowo dobrze zrobione filmy, wspaniale oddające to, co piękne i mądre w książce. Rodzice, dzieci, dziadziuś, dzidziuś, służąca, parobek, traktowani jak członkowie rodziny, szkoła z panią, srogi szewc, czasem goście – cały dziecięcy świat, pełen harmonii, pogody i humoru.

5.   Rasmus i Włóczęga.  I znów Astrid Lindgren. Film z 1981 r., reżyseria, Olle Hellbom.  W roli Rasmusa Erik Lindgren, Oskara – Allan Edwall. Tym razem opowieść o mniej szczęśliwym dzieciństwie. Rasmus, osierocony chłopiec, ucieka z domu dziecka. Spotyka Oskara, włóczęgę – niebieskiego ptaka, niefrasobliwie wędrującego przez świat. Obaj popadają w różne tarapaty, włącznie ze spotkaniem z groźnymi złodziejami. Film trzyma w napięciu, wzrusza i cieszy widzów zakończeniem. Dobry  film dla całej rodziny bez wymagań wieku.

6.   Krzysiu gdzie jesteś, film przygodowy dla dzieci i dorosłych, 2018 r., reżyser Marc Forster, scenariusz (dla tego filmu bardzo ważny) Alex Ross Perry i Allison Schroeder. Film, którego fabuła jest luźno związana z treścią książek A.A. Milne’a o Kubusiu Puchatku. Film łączy technikę animacji trójwymiarowej CGI z grą prawdziwych aktorów. Film znakomity, mądry i dobry właściwie w każdym wymiarze. Zdecydowanie do polecenia dla całej rodziny bez ryzyka. Kubuś Puchatek, miś o bardzo małym rozumku, ale o wielkim sercu. Postacie zwierząt i ludzi nakreślone i zagrane znakomicie. Film humorystyczny, ale jednocześnie bardzo głęboki a sceny z grą Misia  „powiedź mi co widzisz” czy sceny z balonikiem to  klasyka światowa i to jeszcze bardzo dobra. Znakomite, zabawne a jednocześnie głębokie teksty: „prosiaczku, bez ciebie nie damy sobie rady”, „jaki dziś jest dzień? Dziś jest dziś – dziś to  mój ulubiony dzień”. Znakomite tłumaczenie tekstu na język polski, można by powiedzieć, że lepsze od oryginału angielskiego (z dwoma malutkimi wyjątkami). Tłumacz też na pewno posiłkował się znakomitym tłumaczeniem książki A.A. Milne’a przez Irenę Tuwim. Prawdziwie kochamy ten dobry w każdym wymiarze film.

7.    Oficer i szpieg, film historyczno sensacyjny, 2019 r., reżyser Roman Polański. Generalnie uważamy, że sztuka filmowa R. Polańskiego nie nadaje się do oglądania w rodzinie, wiele jest tam rzeczy złych i wiele jest filmów złych, pomimo tego, że jest to wybitna sztuka filmowa. Obejrzeliśmy (czy raczej obejrzałem) prawie wszystkie filmy R. Polańskiego, i z odpowiedzialnością możemy polecić dla rodziny z dziećmi w liceum i starszymi ten film i tylko ten film z całego portfela filmów Romana Polańskiego. Bardzo ciekawy pod każdym względem, przebiegu akcji, intrygi, gry aktorskiej, reżyserii i  znakomitej wręcz wybitnej warstwy zdjęciowej. Film pokazuje walkę o godność i o  dobre imię, być może reżysera też. Film współczesny, ale bez nalotów rewolucji obyczajowej, chociaż niestety wierność małżeńska nie jest cechą promowaną przez reżysera w tym filmie.

8.   Szatan z 7 klasy, ekranizacja jednej z najpopularniejszych powieści Kornela Makuszyńskiego, film z 1960 r. Reżyseria Maria Kaniewska. Film zrobiony dość wiernie. Adaś Cisowski, tytułowy „szatan”, czyli obdarzony wyjątkowo logicznym i dociekliwym umysłem chłopak, pomaga swojemu nauczycielowi i jego rodzinie rozwiązać tajemnicę sięgającą czasów napoleońskich. Akcję przeniesiono w czasy po II wojnie.

9.    Panna z mokrą głową, film i serial z 1994 r., oparty na lubianej powieści Kornela Makuszyńskiego. Bohaterka, Irenka, przeżywa różne przygody i ratuje swoją rodzinę, której po śmierci ojca zagraża bieda i wyrzucenie z domu. Dobrze zagrany film, rozszerzający wątki książki, miło się ogląda całą rodziną. Grają znani aktorzy Anna  Dymna, Iga Cembrzyńska, Jerzy Bińczycki, Beata Tyszkiewicz, Marek Kondrat, Marian Opania.

10.  Szaleństwa Panny Ewy, ekranizacja uroczej książki Kornela Makuszyńskiego. Film z 1984 r. Dobra, pokrzepiająca, pełna humoru opowieść o perypetiach tytułowej Ewy. Plejada lubianych aktorów – Anna Seniuk, Emilian Kamiński, Piotr Fronczewski, Zbigniew Kozień.

11.    Duma i uprzedzenie, wersja BBC, r. 1995 r. Reżyseria Simon Langdon. Przeniesiona na ekran najlepsza chyba powieść Jane Austen. Ta wersja Dumy i uprzedzenia podoba się nam najbardziej. Wspaniale zagrane, wyraziste postacie, od głównych ról po drobne. Film wierny książce. Doskonale oddane realia epoki (pocz. XIX w., Anglia), również w  sposobie zachowania , co dziś bywa niestety rzadkie – kolejne ekranizacje przenoszą w tamtą epokę zachowania z obecnych czasów, przesadnie emocjonalne, zupełnie nieobecne w powieści Austen, z wyraźnym podtekstem współczesnego feminizmu, ze szkodą dla filmu i widza, a także oryginału, czyli książki. Scena wymiany spojrzeń kochających się już z wzajemnością dwojga głównych bohaterów, Elisabeth Bennet (Jennifer Ehle) i pana Darcy (Colin Firth), należy do klasyki filmu i za każdym razem budzi wzruszenie. Jest to film dla całej rodziny, który i bawi, i wzrusza.

12.    Emma wersja BBC.  Ta powieść Jane Austen doczekała się  kilku ekranizacji. Nasze  dwie ulubione to wersja z 1996 r. i z 2009 r. Film z 1996 r.  wyreżyserował Douglas McGrath. Grają Gwyneth Paltrow, Greta Scacchi, Jeremy Northam, Ewan McGregor, Alan Cumming. Dobrze zagrany, dobrze oddający realia i klimat epoki (1 połowa XIX w., Anglia), piękne kostiumy, urocza główna bohaterka, wsparta gronem znakomicie oddanych postaci, błyskotliwe dialogi, chwile zadumy, wreszcie szczęśliwy finał tej romantycznej komedii pomyłek. Bardzo miło się ogląda, film ucieszy przede wszystkim damską część rodziny. Lubimy też wersję z 2009 r. Wyreżyserował ją Jim O’Hanlon. Grają Romola Garai, Johnny Lee Miller, Laura Pyper, Rupert Evans, Jodhi May. Jest to wersja dłuższa, oryginalnie jest miniserialem złożonym z 4 odcinków. W 2020 r. ma wejść na ekrany kolejna wersja Emmy, sądząc po zwiastunie z mocno  feministycznym  przegięciem, z oczywistą szkodą dla książki Austen i dla widzów, którzy zobaczą czyjąś współczesną, podbarwioną ideologicznie wizję, fałszującą pierwowzór i zamysł pisarki.

13.   Zawód szpieg, amerykański film sensacyjny, 2001 r.,  reżyseria Tony Scotta. Główne role: Robert Redford i Brad Pitt. Fabuła filmu rozgrywa się w scenerii napiętych sytuacji politycznych i konfliktów zbrojnych – od wojny w Wietnamie aż do momentu zakończenia zimnej wojny. Wszędzie tam jest CIA ze swoimi agentami. Film jest fikcyjną opowieścią o ocaleniu życia i przyjaźni, więzi łączącej dojrzałego mistrza wywiadu CIA (Robert Redford) i jego młodego podopiecznego (Brad Pitt). Znakomity film, dynamiczny nie pozbawiony drastycznych scen (nie przekraczających jednak pewnego poziomu przyzwoitości). Znakomicie zagrany i wyreżyserowany, znakomity zaskakujący scenariusz. Film typowy dla kanonu amerykańskiej sztuki filmowej a być może i  wojennej „nigdy nie zostawiamy swoich”, i chociaż realizacja tej zasady w tym filmie nie jest taka prosta, to znajduje w nim potwierdzenie. Film raczej dla starszych licealnych chłopców i dziewcząt lubiących filmy sensacyjne. Film już trochę leciwy (takie są najlepsze) i, co oczywiste ,bez nalotów rewolucji obyczajowej. I jeszcze jedno, główny bohater, co okazuje się na koniec filmu, ma jedną żonę i jest jej wierny, zwróćcie na to uwagę.
A poza tym przygotuj swój “Obiad na mieście” dla przyjaciela, który potrzebuje pomocy,  a jeśli nie masz dostatecznej determinacji, obejrzyj ten film jeszcze raz, nie będziesz się nudził.

14.  Siedmiu wspaniałych – pierwsza wersja, 1960 r. western, reżyser John Sturges, główne role: Yul Brynner – główna postać filmu szef grupy obrońców oraz Steve McQueen, Eli Wallach, Charles Bronson, James Coburn. Mieszkańcy biednej meksykańskiej wioski wynajmują zawodowych rewolwerowców, by obronili ich przed bandziorami. Klasyczny znakomity western, znakomicie zagrany i  wyreżyserowany. Film dla całej rodziny, chociaż w walce są też ofiary, tak jak w życiu.

15.  Siedmiu wspaniałych – nowa wersja, western remark, 2016 r., reżyser Antoine Fuqua, główne role: Denzel Washington – główna postać filmu, Chris Pratt, Haley Bennett, Ethan Hawke, Martin Sensmeier. Film współczesny, znacznie mocniejszy -bardziej strzelankowy-  niż pierwowzór. Nie cała rodzina była w stanie go oglądać, ale kryteria wyboru, o których piszemy na wstępie, spełnił. Film dla dzieci  w liceum lub starszych, chociaż z uwagą, że nie każdy będzie chciał go oglądać. To zaskakujące i raczej niespotykane w innych podobnych przypadkach, ale film jest jeszcze lepszy niż pierwowzór z 1960 r.  Film bardzo dynamiczny, film walki. Film dający ważne przesłanie o potrzebie walki o wolność i godność w każdej sytuacji, pomimo potencjalnej przewagi przeciwnika i braku widocznej nadziei na zwycięstwo. W niektórych recenzjach zarzuca się filmowi hollywoodzką współczesną poprawność polityczną, nie zgadzamy się z taką opinią; w podstawowym przekazie film jest wartościowy i wolny od nalotów rewolucji obyczajowej. No i oczywiście film jest znakomicie zrobiony, wyreżyserowany, sfilmowany i zagrany. Jeśli to film dla Was, to można go oglądać wielokrotnie, tak jak my.

16.  Vabank i Vabank II, czyli riposta, polska komedia kryminalna, 1981 r., 1985 r. reżyseria i  scenariusz Juliusz Machulski. Główne role: Jan Machulski, Leonard Pietraszak, Witold Pyrkosz, Jacek Chmielnik, Krzysztof Kiersznowski, Elżbieta Zającówna. Akcja filmu toczy się w scenerii warszawskiej w latach trzydziestych. Absolutnie znakomity polski film, być może najlepszy obraz w historii polskiego kina. Film przypominający swoją stylistyką film Żądło, odnajdujemy w nim podobnie wyrafinowaną intrygę oraz stylistykę retro. Kiedy oglądaliśmy ten film jeszcze w czasach dyktatury komunistycznej, to z ekranu kina, w którym wyświetlany był film, wylewał się jakiś niesamowity zapach i kolor wolności. Intryga grana w filmie, zarówno w pierwszym jak i drugim, jest mistrzowsko zbudowana, a w Vabank II intryga zaskakuje widza. Koloryt filmu buduje też znakomita muzyka, wręcz genialnie oddającą jego klimat. Muzyka skomponowana przez Henryka Kuźniaka. Znakomita gra aktorska i to nie tyle dwóch głównych postaci (Jan Machulski i Leonard Pietraszak), co oczywiście też, ale przede wszystkim Duńczyka czyli Witolda Pyrkosza i „szopenfeldziarzy”, tj.: Jacka Chmielnika, i Krzysztofa Kiersznowskiego. Bardzo lubimy te filmy, oglądaliśmy je wielokrotnie.

17.  Zemsta,  polski film kostiumowy oparty wiernie na sztuce Aleksandra Fredry. 2002 r., reżyser Andrzej Wajda. Główne role, sam kwiat polskiej sceny – piszemy oczywiście o kunszcie aktorskim, nie zaś o postawach i poglądach prezentowanych przez nich publicznie bo w tej przestrzeni o kwiatach nie ma mowy – Roman Polański, Andrzej Seweryn, Janusz Gajos, Katarzyna Figura, Daniel Olbrychski. Sceny zewnętrzne nagrane w ruinach zamku w Ogrodzieńcu w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Na poły film na poły sztuka teatralna, znakomicie zrobiona i zupełnie niesamowicie zagrana przez wybitnych polskich aktorów (i nie tylko aktorów, np. Roman Polański jako Papkin). Każda kreacja to prawdziwe arcydzieło, a scena przy murze z murarzami znakomita. Film wart obejrzenia i możliwy do oglądania wielokrotnie.

18.   Bóg nie umarł 1, (treść jeszcze w opracowaniu)

19.   Bóg nie umarł 2, (treść jeszcze w opracowaniu)

20.  Awantura o Basię, wersja stara i wersja nowa,  Dwa filmy oparte na wzruszającej powieści – perełce Kornela Makuszyńskiego. Pierwszy film Awantura o Basię, z 1959 r., reżyser Maria Kaniewska. W roli 4-letniej Basi Bzowskiej – Małgorzata Piekarska, pozostałe role Ewa Krasnodębska, Janina Macherska, Jerzy Duszyński, Roman Niewiarowicz, Mieczysław Gajda, Bogdan Baer. Osierocona przez matkę, malutka Basia, na skutek całej serii pomyłek,  znajduje więcej niż potrzeba opiekunów, ujętych jej nieszczęściem, ufnością i wdziękiem. Rozpoczyna się istna wojna podjazdowa o Basię. A Basia ? Pragnie mieć jednych rodziców i dom – i tak się stanie. Bardzo dobrze zagrany film, umieszczony w realiach końca XIX wieku, świetne, charakterystyczne role, każda właściwie to większy lub mniejszy majstersztyk – sama Basia, doktorostwo Budziszowie, aktor Walicki, pan Olszowski, panna Olszańska, służący Michałek, no i niezrównana Babcia panny Olszańskiej – pani Tańska. Ten film trzeba obejrzeć.

Awantura o Basię druga wersja pochodzi z 1995 r. Jest dłuższa, bo obejmuje również historię Basi nastolatki, szukającej ojca, zaginionego bez wieści przed laty na wyprawie odkrywczej w Andach. Czego może dokonać gorące, pełne nadziei serce dziecka, tego dowiemy się z filmu. Reżyser Kazimierz Tarnas. Basią jest Paulina Tworzyańska, oprócz niej grają Piotr Fronczewski, Andrzej Szczepkowski, Maria Kaniewska, Olgierd Łukaszewicz, Maria Gładkowska, Anna Seniuk. Dobrze zagrany film, choć już w zupełnie innej konwencji, bez nutki uroczej staroświeckości, obecnej w wersji anno 1959.

21. Podróż za jeden uśmiech, Podróż za jeden uśmiech. Polski film z 1972 r. Reżyseria Stanisław Jędryka, scenariusz Adam Bahdaj, na podstawie jego własnej powieści pod tym samym tytułem. Obsada : Henryk Gołębiewski, Filip Łobodziński, Alina Janowska, Jolanta Zykun, Leszek Herdegen, Zygmunt Kęstowicz, Jan Machulski, Hanna Skarżanka, Kazimierz Brusikiewicz. Film jest  barwną, żywą, pełną humoru opowieścią o przygodach dwóch nastoletnich chłopców, kuzynów, którzy za tytułowy „jeden uśmiech” przemierzają autostopem Polskę, w drodze do rodziny przebywającej na wakacjach nad morzem. Dzieje się tak, bo chłopcy gubią na samym początku przeznaczone na dojazd pieniądze. Obaj chłopcy poznają nowe, bardzo różnorodne i ciekawe typy ludzkie, ciekawe miejsca i jednocześnie dorośleją i stają się dużo bardziej odpowiedzialni, zwłaszcza rozpieszczony przez rodzinę Duduś. Film osadzony w realiach PRL. Wspaniałą, ciepłą  kreację tworzy Alina Janowska, filmowa  „królowa autostopu”, wspaniała aktorka, uczestniczka  Powstania  Warszawskiego.  Film dobry dla całej rodziny.

22.    Jak zostać królem, brytyjski dramat historyczny, 2010 r., reżyseria Tom Hooper. Główne role: Colin Firth jako król Jerzy VI Windsor oraz Geoffrey Rush jako Lionel Logue, logopeda, który pomógł królowi przezwyciężyć jąkanie.  (treść jeszcze w opracowaniu)

23.    Heidi, brytyjski urzekający film dla całej rodziny, 2005 r., reżyseria Paul Marcus. Główne role: Max von Sydow (Wuj Alp), Geraldine Chaplin, Emma Bolger (Heidi). Ekranizacja powieści Johanny Spyri o małej dziewczynce, która nie ma rodziców, dom znajduje u dziadka w górach, a losy jest splotą się z losami chorej dziewczynki z wielkiego miasta, która dzięki Heidi odzyska nadzieję i siły.  Natura, prostota życia, przyjaźń i życzliwość to wielcy lekarze i uzdrowiciele. Dobry film, z chwilami napięcia i łez, ale i uśmiechu i śmiechu. Warto obejrzeć razem całą rodziną przygody małej Heidi.

24.  Wojna Domowa, jeden z kultowych seriali lat 1960. Reżyser Jerzy Gruza, scenariusz Maria Zientarowa, na kanwie felietonów Miry Michałowskiej publikowanych w tygodniku „Przekrój” w l. 1964 i 1966. Teksty piosenek Ludwik Jerzy Kern, Wojciech Młynarski. Perypetie rodziny 16-letniego Pawła, ich sąsiadów i znajomych. Grają Krzysztof Musiał-Janczar, Kazimierz Rudzki, Irena Kwiatkowska, Alina Janowska, Andrzej Szczepkowski, Jarema Stępowski („chleb dla konia”), Mieczysław Czechowicz, Jan Kobuszewski, Kazimierz Brusikiewicz. Zabawa dla całej rodziny, wyśmienite kreacje aktorskie. Oczywiście realia z głębokiego PRL, dziś budzą zdumienie i uśmiech, ale wtedy tak się  żyło, choć nie zawsze tak wesoło jak w filmie. Młodzi zasłyszeli już gdzieś big beat, ale konflikty są tradycyjne. Fragmenty musicalowe, w stylu Starszych Panów, chociaż mniej udane niż u Starszych Panów. Ten film, ze względu na kreacje aktorskie oraz opowieść o muzyce big beat, był filmem kultowym, a przebój „Tak mi źle, tak mi szaro, każdy dzień  ciągnie się jak makaron…” był możliwym do wypowiedzenia wtedy manifestem wolności. Najciekawsze było to, że ten serial wzbudził nie lada zainteresowanie u naszych dzieci, które przecież czasów dyktatury komunistycznej PRL nie znały.

25.  Rycerz Blaszka, 2013 r., film animowany, reżyseria Thomas Bodenstein. „Prawdziwy rycerz musi gromić groźnie smoki, wstrzymać kolan drżenie, musi wstrzymać rąk trzęsienie, wiedzieć, że to będzie plama, gdy się w akcji krzyknie mama, prawdziwy rycerz musi dotrzymać słowa, w krzakach się nie chować, przyjaciołom w odsiecz iść” (…) – to słowa z piosenki, która kończy ten film, warto poczekać na koniec i jej wysłuchać. Bardzo dobry film, o walce, honorze, podnoszeniu się z upadku, przyjaźni i  odwadze,  wszystko w stylistyce dla dzieci, bo film właściwie jest dla dzieci, ale starsi przy tym filmie też się nie nudzą. Ważny i dobry przekaz wynikający z tego filmu, a poza tym można się trochę pośmiać i poweselić z całą rodziną. Oglądaliśmy go wiele razy.

26.   Asterix i Kleopatra,  belgijsko-francuski film animowany, 1968 r., realizacja René Goscinny et Albert Uderzo.  Film opowiadający kolejne przygody dzielnych Gallów – Asteriksa i Obeliksa, ekranizacja komiksu Asteriks i Kleopatra autorstwa René Goscinnego.  Galowie pomagają Kleopatrze wybudować wspaniały pałac. Bardzo dobry film dla całej rodziny, znakomicie zrobiony. „Mydło dla Kleopatry” pobrzmiewa jeszcze w pamięci głos z filmu. Z filmów o Asteriksie i Obeliksie najlepszy film  – wydanie 1968 r.

27.   Pollyanna. Ta bardzo lubiana powieść dla dziewcząt Eleanor H. Porter, doczekała się kilku ekranizacji. My oglądaliśmy i  polecamy angielską wersję z 2003 r. Reżyseria Sarah Harding. Grają Georgina Terry, Amanda Burton, Kate Ashfield, Aden Gillett, Kenneth Cranham, David Bamber. Osierocona Pollyanna trafia pod opiekę surowej, bogatej ciotki. Przybycie kipiącej życiem, pomysłami i współczującym sercem jedenastolatki wywraca do góry nogami życie cioci i szeregu innych osób z sąsiedztwa. Przeplatają się śmiech i łzy, u widzów też. Dobry film do wspólnego, rodzinnego oglądania. Bardzo ładnie zagrany i sfilmowany, ze smaczkami w drobnych rolach.

28.   Purpura i czerń,  dramat wojenny, produkcji  USA / Wielka Brytania / Włochy z 1983 r.,  reżyseria Jerry London. Główne role: Gregory Peck – ksiądz Hugh O’Flaherty, Christopher Plummer –  Herbert Kappler officer SS.  Film oparty na faktach. Akcja filmu rozpoczyna się w Rzymie w 1943 r. Pochodzący z Irlandii ksiądz katolicki Hugh O’Flaherty przewodzi tajnej organizacji mającej na celu udzielanie pomocy zbiegłym z obozów jenieckich żołnierzom alianckim oraz  ludności żydowskiej szukającym pomocy w Watykanie. Walczy z nim i z całą organizacją rzymskie gestapo pod dowództwem oficera SS Herbert Kappler (Christopher Plummer). Film opowiada o życiu człowieka, który dla ratowania innych naraża własne życie. Najbardziej przejmujący jest ten fragment, kiedy główny bohater w przebraniu niemieckiego oficera ryzykując własnym życiem  dociera do uwięzionego przyjaciela księdza, aby tuż przed jego rozstrzelaniem przez Niemców wspomóc go duchowo i wyspowiadać go.  Bardzo dobry film zarówno  w przekazie treści, przesłania jak i sztuki filmowej. Dobrze zrobiony, dynamiczny, wciągający.  Pojedynek Christopher Plummer – Gregory Peck jest znakomity, to kanon światowej sztuki filmowej. Prawdziwa żywa, niezwykle dynamiczna partia szachów, tylko, że chodzi o życie wielu ludzi. Główny bohater to prawdziwe chrześcijaństwo, gdy odwraca się sytuacja wojenna i niemieccy zbrodniarze muszą uciekać z Rzymu, pomaga rodzinie swojego wroga z SS a po wojnie, kiedy dawny oficer SS siedzi w więzieniu odwiedza go tylko główny bohater filmu ksiądz O’Flaherty. I jeszcze jeden smaczek filmu- muzyka Ennio Morricone.  Purpura i czerń – filmowa lektura obowiązkowa.

29.   To wspaniałe życie, amerykański film obyczajowy z 1946 r., reżyseria Frank Capra, scenariusz Albert Hackett na podstawie opowiadania The Greatest Gift Philipa Van Doren Sterna. Główne role: James Stewart, Donna Reed, Lionel Barrymore, Thomas Mitchell. Akcja filmu rozgrywa się w niewielkim miasteczku amerykańskim bezpośrednio po zakończeniu II wojny światowej, chociaż retrospekcje czasowe sięgają dalej.  Główny bohater, dobry człowiek, który robi wiele dobrego dla lokalnej biednej społeczności, popada nie z własnej winy w bardzo poważne tarapaty finansowe, co skutkuje całkowitym załamaniem nerwowym i podjęciem próby samobójczej. Z niebezpieczeństwa ratuje go anioł stróż, który  pokazuje mu, jak świat wyglądałby bez niego i  ile złych rzeczy miałoby miejsce, gdyby nie jego troska i praca dla innych. Film jak przystało na dobre filmy amerykańskie ma dobry finał i bardzo dobre przesłanie.  Bardzo dobry film pod każdym względem, przekazu, treści, sztuki filmowej i aktorskiej gry. Film dla całej rodziny bez ryzyka. A swoją drogą, że też kiedyś ludzie mieli takie znakomite pomysły na filmy.

30.  Przygody Pana Michała – stary serial, dostępny na stronie https://vod.tvp.pl/website/przygody-pana-michala,1795473, (na czas reklam przed filmem proponujemy wyłączyć i wizję i dźwięk – tego nie da się oglądać), polski serial telewizyjny zrealizowany w 1969r. Reżyseria Paweł Komorowski. Film powstały na podstawie Pana Wołodyjowskiego, tj. trzeciej części Trylogii Henryka Sienkiewicza, scenariusz Jerzy Lutowski. Serial zrealizowano w  wersji czarno-białej. Dla naszego pokolenia – rodziców – serial kultowy, serial, który być może odgrywał nieco podobną rolę jak niegdyś sam pierwowzór czyli Pan Wołodyjowski mistrza Henryka Sienkiewicza. Dawał nadzieję, budował wolnego ducha i poczucie ciągłości historycznej z dawną Rzeczpospolitą. Ciągłości historycznej, którą komuniści chcieli zerwać i zastąpić nową historią PRL. Oglądając ten serial jako małe dzieci czuliśmy się jak wolni ludzie w czasach zniewolenia dyktatury komunistycznej.  Kiedy się ten film ogląda dziś, cały czas ma on swoistą moc, związaną być może z muzyką skomponowaną przez mistrza Wojciecha Kilara. Przewodni motyw muzyczny, głęboko zapadająca w serce pieśń a właściwie hymn rycerski,  jak hołd dla naszych ojców „W stepie szerokim, którego okiem nawet sokolim nie zmierzysz, wstań, unieś głowę, wsłuchaj się w słowa pieśni o Małym Rycerzu”. Kultowe kreacje aktorskie Tadeusza Łomnickiego jako Michała Wołodyjowskiego i Mieczysława Pawlikowskiego jako Onufrego Zagłoby oraz pozostałe role również dobrze zagrane: Magdalena Zawadzka, Daniel Olbrychski, Andrzej Łapicki, Marek Perepeczko, Barbara Krafftówna, Ludwik Benoit, Bogusz Bilewski,  Jan Zdrojewski.  Film dobry dla całej rodziny, chociaż miejscami trudny,  wieloodcinkowy, nie wszystkie odcinki trzeba oglądać a sceny działalności Azji Tuchajbejowicza i zemsty na nim trzeba pominąć w przypadku oglądania filmu z małymi dziećmi. Film dla współczesnego widza w wielu miejscach wydaje się siermiężny i  z  wieloma niedociągnięciami sztuki filmowej, ale jest to filmowa lektura obowiązkowa.

31.  Potop część 1 i 2 z 1974 r. oraz Potop redivivus z 2013 r. polski film historyczny, powstały na podstawie drugiej części Trylogii mistrza Henryka Sienkiewicza Potop, zrealizowany w 1974 r. (odnowiony cyfrowo w 2013 r.), reżyseria Jerzy Hoffman, scenariusz: Jerzy Hoffman, Adam Kersten, Wojciech Żukrowski. Główne role: Daniel Olbrychski, Małgorzata Braunek, Tadeusz Łomnicki, Kazimierz Wichniarz, Franciszek Pieczka, Wiesław Gołas, Ryszard Filipski, Arkadiusz Bazak, Krzysztof Kowalewski itd.  Potop, wielka epopeja filmowa, dwie części (część 1 i 2) – łączny czas ok. 5 godzin. W 2013 r. odnowiono starą wersję i przeniesiono ją na nośniki cyfrowe oraz ponadto  powstała nowa cyfrowa wersja (w wyniku remiksu cyfrowego), pt.: Potop redivivus, wersja jednoczęściowa, trwająca ok. 3 godzin. Potop redivivus jest wersją filmowo bardziej atrakcyjną, ale nie zawiera wielu drobniutkich szczegółów, czasami w naszej ocenie istotnych, np. jeśli  widz  nie przeczytał powieści Henryka Sienkiewicza, to tylko z filmu pełnego (dwuczęściowego) będzie znał charakterystyczne zdanie wypowiedziane przez Zagłobę do Rocha Kowalskiego, że „wuj to wuj”.  Żywe i barwne plenery, odnowienie cyfrowe poprawiło kolorystykę i barwę filmu.  Potop – znakomity film, znakomicie zagrany w swoich głównych rolach: Kmicica, Wołodyjowskiego, Zagłoby, starego Kiemlicza, wachmistrza Soroki i innych. Scena walki Kmicica z Wołodyjowskim to kanon sztuki filmowej na poziomie światowym, ten fragment to prawdziwa perełka. A postać Kuklinowskiego i jego  przemówienie na Jasnej Górze – przykład postawy i argumentacji szatana, bardzo dobrze zrobiony epizod filmowy. Potop to wielka polska superprodukcja filmowa, jedyna w swoim rodzaju; mamy w swoim dorobku kultury tylko dwa takie filmy, właśnie Potop i być może powstały niedawno film Legiony.  Potop ten film warto i trzeba zobaczyć a koneser może obejrzeć obie wersje i oceniać różnice. Filmowa lektura obowiązkowa dla całej rodziny. Bardzo dobry i potrzebny film pod każdym względem. Jeśli widzowie lubią filmy akcji i walki to też się nie zawiodą.

32. 12 gniewnych ludzi, amerykański dramat sądowy z 1957 r., reżyseria Sidney Lumet. Zrealizowany w oparciu o powstałe dwa lata wcześniej teatralne przedstawienie telewizyjne Reginalda Rose’a. Film opowiada historię ławy przysięgłych obradującej po procesie młodego chłopaka oskarżonego o morderstwo. Spośród dwunastu przysięgłych tylko jeden nie jest do końca przekonany o winie oskarżonego  i właśnie ten jeden, pomimo początkowych gróźb ze strony pozostałych jedenastu, przekonuje resztę przysięgłych do swojego zdania. Klasyczne historyczne podejście kultury amerykańskiej doceniające wartość jednostki i jej siłę w  walce o sprawiedliwość. Film, który powinien znać każdy, to na pewno kanon kultury światowej, pomimo już pewnej siermiężności obrazu. 

33.   Oto jest głowa zdrajcy, 1966 r., film o świętym Tomaszu More, reżyseria  Fred Zinnemann. Główne role: Paul Scofield – św. sir Thomas More, Reginald McKern, Robert Shaw. Jest to filmowa adaptacja sztuki Roberta Bolta z 1966 r. Opowieść o  obronie prawdziwej wiary i prawa, o konflikcie między królem Henrykiem VIII i  Thomasem More’em w Anglii XVI wieku. Absolutnie filmowa lektura obowiązkowa dla każdego, może dla nieco starszych dzieci i rodziny. Film jest wielkim traktatem o  prawie, służbie i wierności wyznawanym zasadom i prawdzie. Bohater staje sam w obronie prawdy i wiary, bez niechęci i nienawiści w stosunku do swoich oprawców a jednocześnie za każdym razem pokonuje swoich oponentów intelektualnie, co film zresztą podkreśla. Święty sir Thomas More, kanonizowany przez Ojca Św. Piusa XI w  1935 r. – kanclerz królestwa, bohater i wzór, pokazany w znakomitym filmie.

34.   Zorro, dawny serial, (treść jeszcze w opracowaniu)

35.  Cristiada, Film z 2012 r. Reżyseria Dean Wright. Scenariusz Michael Love. W gwiazdorskiej obsadzie filmu znajdują się Andy Garcia, Eva Longoria, Peter O’Toole, Eduardo Verastegui, Oscar Isaac, Ruben Blades, Catalina Sandino Moreno, Mauricio Kuri. Film kręcony był w historycznych miejscach w całym Meksyku. Jest to oparta na faktach historia Cristiady, czyli powstania Meksykańczyków w latach 1926-1929 przeciwko okrutnej lewicowej dyktaturze, z pełną premedytacją likwidującej Kościół katolicki.  Ma zniknąć razem ze swoimi wiernymi. Zakazany jest kult katolicki, zamknięte, uprzednio brutalnie zniszczone kościoły, ludzie bezlitośnie mordowani, więzieni, pozbawiani pracy, szerzy się donosicielstwo, nawet w gronie rodziny nie można czuć się bezpiecznie. Gdy strach zagląda w oczy dorosłym i paraliżuje ich, dzieci umieją zachować się „jak trzeba”, w imię El Cristo Rey, czyli Chrystusa Króla. Powstańcy katoliccy walczą wbrew doczesnej nadziei, wspierani wiarą, nadzieją i miłością do Chrystusa i Kościoła. Poznajemy losy kilkorga męczenników za wiarę, obecnie już błogosławionych Kościoła katolickiego, którzy byli zwyczajnymi,  żywymi ludźmi, bojącymi się a jednocześnie troszczącymi  o swoje rodziny, swój Kościół, swój kraj. Wśród nich bł. José Sanchez del Rio, 14-letni chłopiec, który dołączył do powstania Cristeros; schwytany i okrutnie torturowany, pozostał wierny Chrystusowi i poniósł męczeńską śmierć.  Rozpętanie nienawiści i sił zła  wobec krucjaty rycerzy Chrystusa ukazane jest bardzo obrazowo, dynamicznie, w przejmujący sposób. To mocny film i być może nie wszystkie sceny możemy oglądać z młodszymi dziećmi. A jednak ten film trzeba zobaczyć, żeby poznać historię tych ludzi i oddać im cześć.  Pamiętajmy, że wiara w Meksyku, ziemi Matki Bożej z Guadalupe, jest wciąż żywa i powszechna. Do Meksyku też nieprzypadkowo udał się w swoją pierwszą podróż zagraniczną Jan Paweł II. Viva Cristo Rey !

36.  Dywizjon 303 historia prawdziwa – polsko-brytyjski dramat wojenny z 2018 r. w  reżyserii Denisa Delića. Główne role Maciej Zakościelny (jako Jan Zumbach), Piotr Adamczyk (jako Witold Urbanowicz), według scenariusza w oparciu o wątki z powieści Arkadego Fiedlera Dywizjon 303.  Film bardzo dobrze zrobiony i zagrany. Jest wiele wątków, które można by było komentować i opisywać w filmie i w kontekście filmu, ale napiszemy tylko, że film chwyta za polskie serce. Jest coś niesamowitego w tym filmowym opisie, obrazie młodych, zuchwałych a jednocześnie znakomicie wyszkolonych pilotów. Jaka szkoda, że ich rozmach, błyskotliwość i profesjonalizm nie mógł budować wolnej Polski po II wojnie światowej.  Jak inaczej Polska by wyglądała, gdyby ich umiejętności były wykorzystane w wolnej Ojczyznie. A tak musieli tułać się po całym świecie, pracować jako najemnicy  jak Jan Zumbach, czy prości robotnicy, barmani, itd. gdzieś tam na na obczyźnie.  Ten film można oglądać wiele razy.  Filmowa lektura obowiązkowa dla całej rodziny.

W tym samym czasie został wyprodukowany inny film 303 Bitwa o Anglię w reżyserii Davida Blaira, film brytyjsko-polski z Marcinem Dorocińskim w głównej roli Witolda Urbanowicza i Iwanem Rheon w roli Jana Zumbacha. (Nota bene bardzo dobra gra tych dwóch aktorów). Film nieco gorszy w wymiarze obrazu batalistycznego (walk powietrznych), ale lepszy w wymiarze oceny politycznej i tego jak Brytyjczycy potraktowali Polaków na koniec wojny.  Też dobry film. Dobrze by było, gdyby ten film był oglądany na Wyspach Brytyjskich i nie tylko. Jednak ten film wg naszej oceny nie nadaje się do oglądania rodzinnego i nie spełnił naszych kryteriów przedstawionych na początku, dlatego nie ma go na naszej liście dobrych filmów.

37.  Wielka Włóczęga, film z udziałem Louisa de Funès’a francuska komedia wojenna z  1966 r., w reżyserii Gérarda Oury. Główne role: Louis de Funès, Bourvil (André Raimbourg), Terry-Thomas. Chyba najlepsza komedia, jaka kiedykolwiek została nakręcona. Pogodny,  bardzo dobry, miły film, dla całej rodziny. Dużo śmiechu i radości. Chociaż oczywiście sama sceneria II wojny światowej nie jest do śmiechu, a poza tym Francuzi tak łatwo przechodzą do porządku dziennego nad tym, co znaczyła „wolna strefa”, czyli tam, dokąd na szybowcach uciekają bohaterowie filmu.  A “wolna strefa” to po prostu francuski rząd kolaborujący z hitlerowskimi, nazistowskimi Niemcami na części terytorium państwa francuskiego (rząd Vichy).

38.   Złoto dla zuchwałych, (treść jeszcze w opracowaniu)

39.  Działa Nawarony, film wojenny z 1961 r. w reżyserii J. Lee Thompsona. Film powstał na podstawie powieści Alistaira MacLeana Działa Nawarony. Główne role: Gregory Peck, David Niven, Anthony Quinn, Anthony Quayle. Świetna klasyka filmu wojennego.

40.  Rydwany Ognia, brytyjski film z 1981 r. reżyseria Hugh Hudson. Film został oparty na prawdziwej historii dwóch brytyjskich biegaczy przygotowujących się do letnich igrzysk olimpijskich 1924 roku. Główne role: Nicholas Farrell, Ben Cross, Ian Charleson, Dennis Christopher. Bohaterami filmu są dwaj złoci medaliści olimpijscy z Paryża: Eric Liddell i  Harold Abrahams, pochodzący z różnych warstw społecznych Zjednoczonego Królestwa. Różnią się nie tylko pochodzeniem, ale i motywacją ciężkich treningów. Abrahams, angielski Żyd, sukcesami sportowymi chce zyskać akceptację w ówczesnym hierarchicznym społeczeństwie, a Liddel, wywodzący się z rodziny szkockich misjonarzy chrześcijańskich, jest rozdarty między posługą Bogu a zbytkownym sportem. Rydwany ognia to opowieść o sportowej rywalizacji, o jej blaskach i cieniach. Zmaganie ze sobą, z ograniczeniami, z sumieniem to wielkie problemy poruszane w tym filmie. Rydwany ognia to znakomity współczesny film, ale w dawnym dobrym stylu. Ważnym bohaterem tego filmu jest wspaniała muzyka Vangelisa. Film ten powinno się smakować jak dobrą kawę (nie możemy wymienić innego napoju, ponieważ z  własnego wyboru jesteśmy w Krucjacie) co jakiś czas i za każdym razem odkrywać go na nowo. Nieodparcie oglądając czasami ten film nasuwa się porównanie z twórczością poetycką Zbigniewa Herberta. Filmowa lektura obowiązkowa dla całej rodziny.

41.   Święty Filip Neri, film kostiumowy z 2010 r. reżyseria Giacomo Campiotti. Główne role: Gigi Proietti, Fransesco Salvi, Francesco Chillemi.   XVI wiek Rzym, czas świetności, ale również głębokich konfliktów. Młody ksiądz schodzi z kazalnicy i dociera do setek sierot, które żyją w ciemnych uliczkach Rzymu. Z radością, wiarą i determinacją wokół Filipa Neri zbiera się tłum dzieciaków, a on śpiewa, gra i  tańczy z nimi, dając im nadzieję. Tworzy pierwsze oratorium dla ich wspólnoty, gdzie każde dziecko ma prawo zrozumieć, jaka ścieżka w życiu jest dla niego przeznaczona. Hierarchia kościelna jest jednak przerażona niekonwencjonalnymi metodami Neriego. Mimo to, w końcu papież poruszony szczerą wiarą Filipa, błogosławi go i daje mu tytuł kardynała. Ale Filip Neri odpowiada z uśmiechem: „Wolę Paradise”.Film opowiada piękną historię człowieka z niezależną duszą, który w Bogu widział źródło, cel i sens prawdziwego człowieczeństwa. Filmowa lektura obowiązkowa dla całej rodziny.

42.  Kurier, film wojenny sensacyjny, historyczny, 2019 r., reżyseria Władysław Pasikowski. Główne role: Philippe Tłokiński, Julie Engelbrecht, Grzegorz Małecki. Film jest inspirowany prawdziwą historią „Kuriera z Warszawy” – Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Fabuła filmu opowiada o kilkunastu dniach przed wybuchem Powstania, kiedy dowództwo Armii Krajowej rozważa zasadność, potrzebę i ryzyka związane z  wybuchem powstania w Warszawie. Film pokazuje sytuację, w której Komenda Główna AK zdaje sobie sprawę z konsekwencji związanych z walką w Warszawie i jest w pełni świadoma braku jakiejkolwiek pomocy ze strony aliantów i Rosji sowieckiej, taką informację przywozi kurier z Londynu. W  warstwie przekazu treści to jest najważniejszy aspekt i element tego filmu. Ale oprócz podstawowego przekazu jest to film akcji, dynamiczny i wciągający widza, dobrze zrealizowany, wyreżyserowany i  sfilmowany, w naszej ocenie dobrze i ciekawie zostały zrealizowane zdjęcia, barwa i  kolorystyka. Jednocześnie jest to film wartościowy pokazujący bohaterstwo i  poświęcenie młodych ludzi walczących o wolność swojej ojczyzny. Niech zachętą do obejrzenia tego filmu będzie cytat z recenzji niechętnego komentatora: „nie da się o nim (chodzi o głównego bohatera) powiedzieć wiele więcej – to nie człowiek, ale chodzący zbiór bogoojczyźnianych cnót” Czyż może być lepsza recenzja? Warto obejrzeć ten film, (z dziećmi od liceum), przeżyć akcje i dramaty bohaterów, film wciąga, a potem podyskutować w gronie rodzinnym o historii i dzisiejszym wymiarze patriotyzmu i  służby. Film bez ryzyka, rewolucja obyczajowa nie dotyka go, a wbrew niechętnej krytyce, jest to jeden z dwóch filmów Władysława Pasikowskiego (drugi to Jack Strong), który nadaje się do oglądania. Na naszej liście dobrych filmów dla rodziny jest tylko jeden film Witolda Pasikowskiego Kurier.

43.   O jeden most za daleko, (treść jeszcze w opracowaniu)

44.  Żądło, amerykańska komedia kryminalna z 1973 r. w reżyserii George’a Roya Hilla. Główne role: Paul Newman, Robert Redford, Robert Shaw, Charles Durning. Film gangsterski, akcja toczy się w latach 30. XX wieku w Stanach Zjednoczonych. ”Dwóch przyjaciół, drobnych oszustów, postanawia zemścić się na wpływowym gangsterze za śmierć swojego przyjaciela. Wymyślają więc przekręt wszech czasów” z opisu płyty. Przekręt w filmie jest tak znakomity, że całkowicie zaskakuje nic nie spodziewającego się widza. Lubimy ten film, jego klimat, kolorystykę i prawdziwy zapach kinowy.  To ciekawe, ale zawsze kiedy oglądamy ten film (a robiliśmy to wiele razy), to czujemy specyficzny zapach starego dobrego kina. Wszystko w tym filmie jest znakomite, w  sensie filmowym oczywiście.

45.   Rzymskie wakacje,  amerykańska komedia romantyczna w reżyserii Williama Wylera, nakręcona w 1953 r. ze wspaniałą obsadą – Audrey Hepburn jako księżniczką Anną i Gregory Peckiem jako dziennikarzem Joe Bradleyem. Historia opowiada o pobycie księżniczki Anny (następczyni tronu fikcyjnego państwa) w Rzymie w trakcie oficjalnego objazdu stolic państw europejskich. Księżniczka, zmęczona codziennymi oficjalnymi spotkaniami i życiem podporządkowanym tylko obowiązkom dyplomatycznym, wymyka się nocą z pałacu. Spotyka dziennikarza Joe Bradleya, który odkrywając, kim jest tajemnicza dziewczyna, postanawia spędzić z nią dzień i wykorzystać zebrany z rozmów materiał na reportaż. Film opowiada o potrzebie normalnego życia i czasu wolnego od obowiązków, ale też o poczuciu obowiązku. Poza historią bohaterów film pokazuje Rzym, jego architekturę i zabytki. Jak w każdym obrazie z Audrey Hepburn widz jest oczarowany wdziękiem i naturalnością aktorki – jej stylizacje z „Rzymskich wakacji” są wspaniałą inspiracją dla kobiet. (napisała Hania).

46.    Biały kanion, (treść jeszcze w opracowaniu)

47. Dzień na wyścigach, Bracia Marx. Bracia Marx to marka sama w sobie. Pięciu braci, którzy przybrali pseudonimy Chico (Leonard Marx), Harpo (Adolph Marx), Groucho (Julius Marx), Gummo (Milton Marx), Zeppo (Herbert Marx). W niektórych filmach występują wszyscy, w innych trzej pierwsi. Ich specjalność to komedia pure nonsense , oparta na pogodnym absurdzie i pomyłkach. Dzień na wyścigach to film z 1937 r. Reżyseria Sam Wood. Grają Groucho, Harpo i Chico Marx, Margaret Dumont, Judy Standish, Gil Stewart. Para narzeczonych usiłuje uratować upadające uzdrowisko, pomagają im w tym i zarazem przeszkadzają udający lekarza weterynarz – bawidamek dr Hakenbush (Groucho Marx), Tony, włoski biedak, pełen zwariowanych pomysłów (Chico Marx) i Stuffy, dżokej niemowa (Harpo Marx). Jedną z głównych postaci, powracającą w filmach braci Marx, jest – doskonale grana przez Margaret Dumont –  bogata wdowa, z pretensjami do światowości,  finansująca różne dziwne, w zależności od fabuły, przedsięwzięcia, do której zawsze zawzięcie, obcesowo i niebezinteresownie zaleca się  Groucho Marx. Pełna humoru komedia, inspirowana burleską kina niemego. Dużo śpiewu i scen tanecznych. Pyszne dialogi. Widz po prostu pokłada się ze śmiechu, wiele scen to kanon komedii.

48.   Dom towarowy, Bracia Marx,  Kolejna przezabawna komedia, z 1941 roku, parodia filmu detektywistycznego,  w której bracia Marx dają z siebie wszystko. W tle intryga kryminalna i obowiązkowa historia miłosna, dużo popisów muzycznych utalentowanych komików ( i nie tylko ich). Początek rozgrywa się biurze detektywa, którym jest Groucho Marx, wspierany przez pomocnika do wszystkiego (Harpo Marx). Z prośbą o pomoc przybywa bogata dama w tarapatach (niezawodna Margaret Dumont). Jest to początek serii  fajerwerków pure nonsensu.  Wiele scen tego filmu należy do kanonu gatunku. Zabawny film dla całej rodziny, bez ryzyka.

49.   Noc w operze, Bracia Marx, Noc w operze, Bracia Marx, Film z 1935 r. Komedia muzyczna z braćmi Groucho, Harpo i Chico Marx, a także ich (niemal) obowiązkową partnerką Margaret Dumont, którą Groucho nazywał „praktycznie piątym bratem Marx”. Noc w operze uważana jest za jeden z najważniejszych filmów w karierze braci Marx, czego dowodem było wpisanie jej w 1993 r. do National Film Registry, listy filmów, których kopie są przechowywane i konserwowane przez Bibliotekę Kongresu USA ze względu na szczególne walory lub znaczenie. W filmie wykonywane są fragmenty opery Trubadur G. Verdiego. Bracia Marx i ich komiczne, często absurdalne perypetie wywołują u widzów salwy śmiechu. Dużo muzyki i tańca, dobra rozrywka dla całej rodziny, bez ryzyka.

50.  Deszczowa piosenka, amerykańska komedia musicalowa z 1952 r., w reżyserii Stanleya Donena i Gene Kelly’ego. Główne role: Debbie Reynolds, Donald O’Connor, Gene Kelly – nazwiska, które same mówią za siebie. Klasyka musicalu. W cieniu rewolucji w kinematografii, czyli udźwiękowienia filmów, opowiadana jest historia gwiazdy filmowej Dona Lockwooda (Kelly) oraz jego relacji z Kathy Selden (Reynolds), aktorką z wielkimi ambicjami i talentem, ale pracującą jako stażystka. Razem z Cosmo Brownem (O’Connor) tworzą coś bardzo wówczas nowatorskiego – musical – nie tylko z dźwiękiem, ale również z tańcem i śpiewem. Scena z tytułowym śpiewaniem i  tańczeniem w deszczu jest nakręcona w taki sposób, że każdy ma ochotę wyjść i poskakać w kałużach. Polecamy więc oglądanie tego sympatycznego, ciepłego filmu w deszczowe dni, żeby temu pragnieniu stało się zadość. (napisała Hania).

51.   Twoje, moje, nasze, amerykańska komedia, wersja z 1968 r. reżyseria Melville Shavelson, Dobry rodzinny film. (treść jeszcze w opracowaniu).

52.  Pan od muzyki, francuski film z 2004 r., reżyseria Christophe Barratier. W rolach głównych Gérard Jugnot, François Berléand, Jean-Baptiste Maunier, Jacques Perrin. Muzyka Bruno Coulais. Niezwykły film, głęboko dotykający widza. Rok 1949, szkoła- internat dla trudnych chłopców, z których część to sieroty wojenne, bezduszny dyrektor, okrutne metody dyscyplinowania dzieci, świat bez odrobiny choćby światła i nadziei.  Na miejsce jednego z nauczycieli, który opuszcza szkołę ze strachu przed ekscesami uczniów, przybywa  Clément Mathieu,  poszukujący zatrudnienia były nauczyciel muzyki, kompozytor. Jego przybycie staje się punktem zwrotnym. Mathieu organizuje chór i dzięki muzyce jego uczniowie i ich bardzo dotkliwa codzienność przemieniają się, w dzieci wstępuje nadzieja. Film trzeba koniecznie obejrzeć do samego końca, tam jest „kropka nad i”. Niezwykłą siłą tego obrazu jest niesamowita, pozostająca na długo w pamięci muzyka – jest jedną z głównych postaci. Koniecznie obejrzyjcie ten film, szczególnie teraz, w okresie tego Wielkiego Postu i czasu Zmartwychwstania Pana Jezusa. Oglądamy go zawsze ze łzami w oczach, a muzyka jest tak piękna i niesamowita, że zostaje głęboko i na długo.

53.   Jeszcze dalej niż północ, francuska komedia z 2008  r. Reżyseria i scenariusz Dany Boon. Grają Kad Merad, Dany Boon, Zoe Félix, Anne Marivin, Line Renaud, Philippe Duquesne, Guy Lecluyse. Bardzo zabawny film, pełen humoru i życzliwego spojrzenia na ludzi, ich codzienność i normalne różnice, wynikające z miejsca zamieszkania, tradycji i zwyczajów. Abrams, naczelnik poczty z południa Francji zostaje dyscyplinarnie przeniesiony na posadę na północ kraju, pod granicę belgijską, w przemysłowy region dawnych kopalni węgla. Dla niego, rodziny i znajomych jest to jak wyrok skazujący na zamieszkanie wśród półdzikich ludów północy. Jedzie tam sam, bo żona boi się takiego otoczenia dla siebie i ich synka. Na miejscu Abrams przekonuje się, że … Właśnie, to musicie zobaczyć sami, czyli rodzinnie. Ciepły film, w pewnym sensie hołd reżysera oddany jego rodzinnym stronom i ludziom, dedykowany przez niego jego mamie, pochodzącej z tego regionu Francji. Jeden z nielicznych filmów francuskich, które polecamy. Spokojnie można zasiąść przed monitorem komputera i spędzić pogodnie czas z rodziną. Film dla całej rodziny bez ryzyka.

54.   Jeździec znikąd (ang. Shane), amerykański western z 1953 r., reżyseria George Stevens. Główne role: Alan Ladd,  Jean Arthur, Van Heflin. Film  zrealizowany według powieści Jacka Schaefera pod tym samym tytułem. Klasyczny dobry western. Shane znakomity strzelec, ucieka, żeby nie musiał znowu strzelać, ucieka, żeby nikomu nie pomagać swoją szybkością wyciągania colta, a jednak pomagają mu zwykli biedni farmerzy i nie ma wyjścia, tylko on może uratować syna przed niechybną śmiercią jego ojca i znowu musi strzelać i znowu musi odejść. Słychać gdzieś tylko wołanie małego chłopca – Shane! Film może nie jest bardzo wesoły ale jest dobry, może nawet bardzo dobry.

55.  15.10 do Yumy, stara wersja, amerykański western z 1957 r., reżyseria Delmer Daves, zrealizowany na podstawie opowiadania Elmore’a Leonarda. Główne role: Glenn Ford, Van Heflin, Leora Dana. Film uważany jest za jeden z klasyków amerykańskiego westernu, chociaż wcale nie jest taki klasyczny. 15.10 do Yumy najkrócej można opisać i skomentować dwoma słowami „dobry film”. Widz po obejrzeniu tego dawnego westernu jest lepszy. Film wprawdzie zaczyna się od zabójstwa, napadu rabunkowego na dyliżans, ale cała narracja i postawa głównych postaci napawa widza nadzieją na istnienie dobra. Jak to się dzieje, że uwięziony boss bandy rewolwerowców, sam sprytny i bardzo sprawny, pozwala samotnie konwojującemu go farmerowi pokonać swoich kompanów, którzy próbują go uwolnić. Odpowiedź jest główną kanwą tego filmu, uwięziony boss bandy widząc postawę swojego strażnika stara się go obronić przed swoimi kompanami rewolwerowcami. Film nie jest bardzo dynamiczny i początkowo wydawać się może nieco nudnawy, ale w trakcie trwania film nabiera smaku. Ogromnym atutem jest gra Glenna Forda, którego pogodna twarz i sposób zachowania w filmie buduje sympatię widza do filmu.

56.    Most szpiegów, amerykańsko-niemiecko-indyjski historyczny film sensacyjny z 2015 r. Reżyseria Steven Spielberg, zdjęcia Janusz Kamiński, muzyka Thomas Newman. Główne role:  Tom Hanks, Mark Rylance,  Michael Gor, Burghart Klaußner, Alan Alda, Scott Shepherd.  Akcja filmu rozgrywa się w rzeczywistości „zimnej wojny” w momencie budowy muru berlińskiego – początek lat ‘60. (treść jeszcze w opracowaniu),

57.   „Ognioodporny’ lub „Próba ogniowa”, tytuł ang. „Fireproof”. Amerykański film obyczajowy z roku 2008 r. Reżyseria Alex Kendrick. Występują Kirk Cameron (Caleb), Erin Bethea (Catherine), Harris Malcom (ojciec Caleba), Ken Bevel (Michael Simmons), i in. W pierwszej warstwie typowy amerykański film familijny. Dynamiczny film o problemach małżeńskich, które dobrze się kończą, z wyraźnym przesłaniem chrześcijańskim w wydaniu protestanckim i amerykańskim. Familijny film, nie ma wprawdzie dzieci, ale są rodzice i męża i żony. Cały czas coś się dzieje a główny bohater Caleb – strażak ratuje życie ludziom, czasami ryzykując własnym.

W drugiej warstwie ważny film o trudnej drodze odbudowania rozpadającego się małżeństwa. Recenzję całego filmu ze zwróceniem uwagi na warstwę drugą poważną i głęboką znajdziecie pod linkiem.

58.   Pacyfikator, amerykańska komedia rodzinna z 2005 r. Reżyseria Adam Shankman. Grają Vin Diesel, Brittany Snow, Max Theriot, Scott Thompson, Brad Garrett. Dobry,  komediowy, trzymający w napięciu film z wątkiem sensacyjnym. Shane Wolfe, agent służb specjalnych, ma za zadanie ochronić rodzinę naukowca Plummera przed czyhającym niebezpieczeństwem – wróg chce przejąć dokumenty o tajnym programie Ghost, opracowanym przez Plummera i nie cofnie się przed niczym. Po zabójstwie Plummera jego żona musi wyjechać w sprawach wagi państwowej. A tymczasem rodzina musi jednak żyć normalnie – jest pięcioro dzieci, od nastolatków do bobaska, trzeba wozić je do szkoły, karmić, zabawiać, uspokajać i pocieszać  w trudnych chwilach, odszukiwać i ratować – a jednocześnie stawiać skutecznie czoło morderczym akcjom przeciwnika – właśnie takie jest zadanie Shane’a agenta specjalnego. Dobry, amerykański film rodzinny, z bardzo pozytywnym przesłaniem. Oglądaliśmy razem kilkakrotnie, zawsze budzi i salwy śmiechu, i momentami dreszczyk, i potrafi wzruszyć. A poza tym, czy imię głównego bohatera Shane nie budzi wspomnień klasyki westernu i innego Shane’a ? Bardzo dobry film dla całej rodziny, bez ryzyka.

59.   Beethoven, amerykański film familijny  z 1992 r. Reżyseria Brian Levant. Grają Charles Grodin, Dean Jones, Bonnie Hunt, Nicholle Tom, Christopher Castile. Do sympatycznej, typowej rodziny amerykańskiej trafia szczeniak (nazwany Beethoven), który szybko wyrasta na olbrzymiego bernardyna, ze wszystkimi tego konsekwencjami.  Pies Beethoven wprowadza niemało zamieszania i potężny ładunek ciepła i humoru. Jest też niezwykle mądry i potrafi dostrzec grożące niebezpieczeństwo tam, gdzie ludzie są zupełnie ślepi. W akcję wpleciony jest wątek kryminalno-sensacyjny – tylko Beethoven może udaremnić zamiary szajki złoczyńców. Mieszanka zabawnych sytuacji, dreszczyku i pogodnego humoru, tradycyjne rodzinne kino w wydaniu amerykańskim. Bajka filmowa, ale kilka ważnych spraw przypomina – my rodzice wierzmy temu, co mówią nasze dzieci !   A dzieci – jeśli ktoś wam powie, że coś trzeba ukryć przed rodzicami,  nie róbcie tak, ten ktoś mówi to nie dla waszego dobra. To  rodzice są waszymi  prawdziwymi i wiernymi przyjaciółmi.  Kolejnych filmów o Beethovenie nie oglądaliśmy i nie możemy nic o nich powiedzieć.  Na koniec przestroga –  nie liżcie lodów wspólnie z psem, to nie tylko epidemiologiczna przesada :). Bardzo mile ogląda się ten film całą rodziną.  Naprawdę dobry film. Uwaga – kolejne filmy z serii Beethoven (II, III itd.) nie są dobrymi filmami do oglądania.

60.   Sully, amerykański dramat sensacyjny oparty na faktach; zrealizowany w 2016 r. Reżyseria Clint Eastwood, według scenariusza na podstawie książki pilota Chesleya Sullenbergera o locie US Airways 1549 z roku 2009.  Główne role: Tom Hanks, Aaron Eckhart, Laura Linney, Mike O’Malley, Jamey Sheridan.  15 stycznia 2009 roku kapitan Chesley “Sully” Sullenberger ląduje uszkodzonym samolotem na rzece Hudson, w Nowym Jorku, ratując życie wielu osób. Wkrótce rozpoczyna się śledztwo (…). ( (treść jeszcze w opracowaniu)

61.    Misja, brytyjski film z 1986 r. Reżyseria Roland Joffé. Grają Robert De Niro, Jeremy Irons, Aidan Quinn, Ray McAnally. Film przedstawia opartą na faktach historię misji założonej i prowadzonej przez jezuitów wśród Indian Guarani, w Ameryce Południowej. Działalność ewangelizacyjna, organizacyjna i kulturotwórcza jezuitów staje w poprzek interesów portugalskich plantatorów i łowców  niewolników, którzy intrygują w Rzymie, dyskredytując jezuitów. Ostatecznie misja ma być zamknięta. Indianie nie chcą jej opuścić i postanawiają bronić jej i siebie przed portugalskimi kolonistami. Zderzenie ducha Ewangelii i ducha tego świata. Wspaniałe kreacje aktorskie. Niezwykła muzyka Ennio Morricone, która weszła do kanonu największych i najbardziej znanych motywów filmowych. Film piękny, niełatwy czasami, ma momenty bolesne, do obejrzenia raczej ze starszymi dziećmi. Ukazuje fragment historii walki z Kościołem, poprzez  kłamstwo, manipulację, zdradę i siłę. Jeden z wielkich obrazów kina światowego.

62.   Forrest Gump, (treść jeszcze w opracowaniu)

63.   Wiele hałasu o Nic, Film z 1993 r. Filmowa, wierna adaptacja komedii Wiliama Szekspira. Reżyseria Kenneth Branagh. W rolach głównych Kenneth Branagh, Emma Thompson, Denzel Washington, Michael Keaton, Kate Beckinsale, Robert Sean Leonard, Keanu Reeves. Miłosne perypetie dwojga par zakochanych, wokół których mroczną intrygę knuje podstępny,  przyrodni brata księcia Aragonii, opiekuna czworga młodych. Aktorzy mówią pełnym tekstem Szekspira – i to jest niesamowite ! Ani trochę przestarzałe, archaiczne czy nieczytelne. To jest po prostu świetne ! Wspaniała gra aktorów, urocze role kobiece, piękno Toskanii (rzecz dzieje się w jednej z włoskich willi),  poczucie humoru Szekspira, które reżyser podejmuje z maestrią i przymrużeniem oka, muzyka, końcowa scena radosnego święta,  śpiewu i tańca szczęśliwie połączonych bohaterów. Ta radość, niefrasobliwość i poczucie, że wszystko dobrze się potoczy udzielają się widzom. I to jest bardzo miłe. Natomiast  musimy uprzedzić, że jest  jedna scena niepotrzebna, bardzo dosadnych zalotów do służącej, którą omijamy zawsze oglądając z dziećmi (i bez dzieci  też) – na szczęście bardzo krótka, ale ponieważ  jest, więc musimy o niej uprzedzić. Może najpierw obejrzyjmy Wiele hałasu o nic w gronie rodziców i starszych dzieci. Reżyser Kenneth Branagh jest uznanym znawcą  Szekspira, reżyserem filmowym i teatralnym. Zrealizował kilka filmowych adaptacji sztuk Szekspira.

64.   Patton, amerykański biograficzny, dramat wojenny, 1970 r., reżyseria Franklin Schaffner. Scenariusz Francis Ford Coppola / Edmund H. North na podstawie książki „Patton: Ordeal and Triumph” Ladislasa Farago. Główne role:  George C. Scott jako gen. Patton i Karl Malden jako gen. Bradley. Byłoby lepiej dla nas Polaków, gdyby naczelnym dowódcą Alianckich Ekspedycyjnych Sił Zbrojnych w II wojnie światowej w miejsce gen. Dwight’a  Eisenhower’a był gen. Patton. Takie rozważania można snuć oglądając ten film. Patton to opowieść o wielkim wojowniku i znakomitym wodzu gen. Pattonie, który miał swoje wady, ale który przede wszystkim potrafił zwyciężać. Niemcy uważali gen Pattona za najlepszego amerykańskiego generała. Bardzo warto zobaczyć ten film, zobaczyć, co znaczy zwyciężać a jednocześnie, czego nie wolno robić. Film wojenny, dawny, bez dziwactw ideologicznych.

65.   Tańczący z wilkami, western, 1990 r. reżyseria Kevin Costner. Główne role: Kevin Costner, Mary McDonnell, Graham Greene, Rodney A. Grant. Oficer armii amerykańskiej w czasach wojny secesyjnej zostaje wysłany do opuszczonej placówki i zaprzyjaźnia się z okolicznymi Indianami. (treść jeszcze w opracowaniu).

66. Powrót do przyszłości (Back to the future) część pierwsza 1985 r.   Amerykański film przygodowy i fantastyczno-naukowy z 1985 r. Reżyseria Robert Zemeckis. Film wraz z częścią drugą i trzecią częścią tworzy trylogię. Obsada: lekko szalony naukowiec wizjoner, twórca wehikułu czasu, dr Emmet Brown, z wyglądu przypominający przez charakteryzację Alberta Einsteina, znakomicie zagrany przez  Christophera Lloyda, zaprzyjaźniony z nim siedemnastoletni Marty McFly, mistrz deskorolki, znakomity gitarzysta, ocean spokoju i lojalności, zagrany przez Michaela J. Foxa, rodzice Marty’ego, zwyczajna amerykańska rodzina middle class zagrani przez Leę Thompson i Crispina Glovera, główny czarny charakter Biff Tannen zagrany przez Thomasa F. Wilsona.

Co się stanie, jeśli przeniesiesz się w czasie o 30 lat wcześniej i okaże się, że twoi rodzice nie będą mieli szansy poznać się i pobrać ? Co wtedy z tobą i twoim rodzeństwem ? Po prostu nie będzie was – i z taką sytuacją musi zmierzyć się Marty. Musi uczynić wszystko, żeby utorować drogę do małżeństwa swoich rodziców, a to będzie wymagało bardzo wiele pomysłowości, odwagi i nie tylko, a potem jeszcze trzeba wrócić do swojego właściwego czasu. Świetny, trzymający w napięciu film, z doskonale zagranymi postaciami, bardzo dobrze oddający atmosferę czasów, o których opowiada.

Jednocześnie film zwyczajnie dobry; ponoć reżyser miał spory problem ze znalezieniem producenta, ze względu na brak perwersji obyczajowej i  prowadzenie narracji bez konieczności ukazywania obrazów erotycznych. Znakomity przekaz i zachęta do godnej postawy i obrony swojej godności z na pozór znacznie groźniejszym i silniejszym przeciwnikiem. Filmowo kilka scen naprawdę wybornych, ucieczka -walka Marty’ego z napastnikami przy pomocy deskorolki, czy znakomita gra mimiką Emmeta Browna w scenie rozmowy Marty’ego ze swoją „przyszłą” mamą, a oprócz tego małe żartobliwe wspomnienia Chucka Berry’ego i wreszcie kluczowa znajomość fizyki przez Emmeta Browna. Dzisiaj oglądamy ten film już z perspektywy 35 lat i ta perspektywa też jest bardzo ciekawa, a wspomniany w filmie Ronald Regan, popularny aktor w latach pięćdziesiątych XX w., prezydent w latach 1980, to z naszej pespektywy najwybitniejszy prezydent USA i to jeszcze ten, który miał udział w odzyskaniu naszej niepodległości. Świetny, bardzo sympatyczny film, dobry dla całej rodziny bez wyjątku, bez ryzyka.

67.    Powrót do przyszłości (Back to the future part 3) część trzecia 1990 r. Obsada : Christopher Lloyd, grający dr Emmeta Browna, Michael J. Fox grający Marty’ego McFly i równocześnie Seamusa McFly, prapradziadka Marty’ego, Lea Thompson jako prababcia Marty’ego, w pozostałych częściach trylogii grająca mamę Marty’ego, Mary Steenburgen w roli Clary Clayton, Thomas B. Wilson jako rewolwerowiec Biff Tannen „Wściekły pies”, występujący jako „czarny charakter” we wszystkich częściach trylogii.

Jest to najlepsza część trylogii filmowej Roberta Zemeckisa Back to the future.  Lekko szalony naukowiec dr Emmet Brown przenosi się w czasie do roku 1885. Tymczasem Marty odkrywa nagrobek Emmeta z datą jego śmierci właśnie z września 1885 r. Natychmiast wyrusza na ratunek przyjaciela, przenosząc się wehikułem czasu w odpowiedni moment. Jest to epoka legendy Dzikiego Zachodu i ma to określone skutki. Spotykamy kultowe postacie, sytuacje, całą scenerię Dzikiego Zachodu. Jest chmara pędzących konno i szyjących z łuku Indian, ścigający ich oddział konnej armii amerykańskiej z proporcem „Union Jack”, kolej żelazna z potężną węglową lokomotywą – łącznik z odległym, bardziej „cywilizowanym” światem, przydatny – jak się okaże – i w innych celach,  samotna farma na prerii, gdzie Marty spotka swoich pradziadków, świeżych emigrantów  ze Starego Kontynentu, miasteczko – późniejsze rodzinne miasto Emmeta i Marty’ego – z kramami rzeźnika, krawca, wytwórcy mydła, wytwórcy trumien (te zawsze się przydają), i oczywiście saloon – pełen zażywnych, rubasznych, podszytych tchórzem mieszkańców, pędzących na niczym czas przy szklaneczce whisky, stuprocentowych konformistów. Jest postrach okolicy – okrutny, lekko tępawy rewolwerowiec ze swoją świtą łajdaków, jest szeryf, młot na przestępców, zadziwiająco podobny do dyrektora szkoły z pierwszej części Back to the future, są i  zwykli mieszkańcy, starający się żyć zwyczajnie i normalnie pomimo dotykających miasteczko dramatycznych czasem wydarzeń, bardziej obserwatorzy niż uczestnicy rozgrywających się na głównej ulicy rozpraw na śmierć i życie. Marty McFly, główny bohater, musi dokonywać cudów pomysłowości i zimnej krwi, by ominąć pułapki wroga.

Film pełen nawiązań do znanych postaci, filmów i sytuacji epopei Dzikiego Zachodu, porozumiewawczych mrugnięć i uśmiechów reżysera do odbiorców, jakbyśmy wspólnie przeżywali ten czas. Odwołań jest wiele; najbardziej oczywiste są te, które nawiązują do twórczości filmowej Clinta Eastwooda (włącznie z jego nazwiskiem), w szczególności do Niesamowitego Jeźdźca, a także do innych znanych westernów, jak również do Taksówkarza Martina Scorsese. Są zaskakujące zwroty akcji, zawrotne tempo wydarzeń. No i zapierający dech w piersiach obraz lokomotywy rozpędzanej w szaleńczy sposób do prędkości krytycznej wyzwalającej działanie wehikułu czasu!

A przede wszystkim jest wspaniale, delikatnie, z czułością i humorem, pokazana historia uczucia łączącego dwoje bohaterów filmu Emmeta Browna i Clarę Clayton. Emmet ratuje Clarę przed śmiercią w wypadku. Zakochują się w sobie od pierwszego wejrzenia. Ich zachwyt sobą nawzajem, rozlewająca się radość, ufność, jest urzekająca dla widza. Filmowy opis ich relacji jest prawdziwie ujmujący. Chociaż Emmet i Clara należą do innych epok, okaże się, że jest dobre rozwiązanie tej bezprecedensowej sytuacji. Film jest grą i wyborną zabawą i oczywista fikcja filmowa i „licentia poetica” scenarzysty jest akceptowana przez widza, który rozumie, że nie wszystko w filmie musi być do wytłumaczenia.

Zapraszamy do wspólnego, rodzinnego cieszenia się tym wyjątkowym i znakomitym filmem ! Oglądaliśmy ten film wiele razy.

Nie polecamy części drugiej trylogii „Powrót do przyszłości 2”, nie warto jej oglądać. Nic się nie stanie, jeśli tę część pominiecie, nie wnosi nic dobrego.

68.  Ja cię kocham a ty śpisz. Film amerykański z 1995 r. Reżyseria Jon Turteltaub. W rolach głównych Sandra Bullock (Lucy), Bill Pullman (Jack), Peter Gallagher (Peter), Peter Boyle (Ox), Micole Mercurio (Midge), Jack Warden (Saul), Jason Bernard (Jerry), Michael Rispoli (Joe Jr.).

Opowieść o Lucy, samotnej dziewczynie, która pracuje w kasie na stacji metra. Bardzo podoba jej się przystojny młody mężczyzna, który codziennie kupuje u niej bilet jadąc do pracy. Pewnego dnia Lucy ratuje mu życie. Ocalony mężczyzna, Peter, w stanie śpiączki znajduje się w szpitalu a jego bliscy, wskutek nieporozumienia, są przekonani,  że Lucy jest jego narzeczoną i traktują ją jako kogoś należącego już do rodziny. Wszyscy z wyjątkiem Jacka, brata Petera.   Lucy trudno jest wyjaśnić pomyłkę, następuje więc cała komedia qui pro quo, z nutkami melancholii i dużą dawką humoru. Na koniec Lucy oprócz kochającego męża znajdzie też ciepłą, akceptującą rodzinę.

To bardzo miły film, omijający pułapkę przewidywalności i płaskości. Można spokojnie oglądać go rodzinnie, pamiętając oczywiście, że to komedia romantyczna, więc wątek romantyczny dominuje i spodoba się pewnie najbardziej starszym nastolatkom. A jednak tym, co na trwałe pozostaje w pamięci po obejrzeniu filmu, jest rodzina Petera i Jack’a.  Na początku rodzina pokazana jako przeciętna, niemal karykaturalna,  drobnomieszczańska rodzina amerykańska, wrzaskliwa, wścibska, naiwna, emocjonalna, aż nazbyt bezpośrednia. Później jednak zobaczymy pod tą fasadą prawdziwą życzliwość, otwartość, okazywane nieznanej wcześniej dziewczynie wsparcie i sympatię. I to właśnie może być dla widza najbardziej miłą i budującą niespodzianką tego filmu. Dobre są drobniejsze role i boczne wątki. Sympatyczny film, wspomina się go z uśmiechem i ma ochotę obejrzeć jeszcze raz.

69.  Niezwykły świat Belli Brown. Komedia USA/Wielka Brytania, 2016 r. Reżyseria i scenariusz Simon Abud. Grają Jessica Brown Finlay (Bella), Tom Wilkinson (Alfie), Andrew Scott (Vernon), Jeremy Irvine (Billy), Anna Chancellor (bibliotekarka).

To rzeczywiście komedia, ale niezupełnie oczywista. Bella, uroczo ekscentryczna młoda pisarka opowieści dla dzieci  in spe, na razie zatrudniona w bibliotece,  ma kłopoty. Jedną z jej idiosynkrazji jest atawistyczny lęk przed siłami natury; Bella boi się burzy, wichru, bujnej zieleni. Kiedy pewnego burzowego wieczoru przerażona Bella niechcący dewastuje ogródek należący do domku, który wynajmuje, popada w konflikt z sąsiadem, zgryźliwym i apodyktycznym starszym panem. Dostaje ultimatum: albo przywróci ogródek do porządku albo straci wynajmowany domek. Ma na to 30 dni. Ale to nie koniec problemów Belli. W pracy prześladuje ją szefowa z obsesją na punkcie ciszy, porządku i punktualności. A biblioteczną ciszę i porządek zakłóca ktoś, kto dla Belli staje się ważny. Wokół wątku romantycznego, narysowanego delikatnie i z umiarem, obraca się galeria oryginalnych i znakomicie zagranych postaci. Jest groźny, sardoniczny sąsiad Alfie, jest jego kucharz Vernon, z dwoma małymi córeczkami (cięte dialogi pomiędzy Alfim i Vernonem są jednymi z uroków tego filmu), jest żyjąca swoją obsesją kierowniczka biblioteki ze szczególnym sposobem dyscyplinowania winowajców, jest lekko szalona lekarka zajmująca się zdrowiem Alfiego.

I wreszcie jest ogród, a właściwie dwa ogrody. Ten, którym z musu zajmuje się Bella, i ogród jej sąsiada, królestwo natury ukształtowane miłującymi rękami człowieka. Zapraszamy do obejrzenia tego filmu, trochę innego, niż pozostałe. Niby każdy film jest inny, a jednak … Film jest też wysmakowany scenerią, ujęciami, dialogami.  Na koniec okazuje się najważniejsza rzecz, która rzuci nowe światło na cały film, okaże się, że jednym z głównych bohaterów filmu jest wierna miłość, która potrafi przetrzymać śmierć. Dobry film wart obejrzenia, rzadkość wśród filmów z  ostatnich lat.

Ciekawe, jak Wam się spodoba.

70. Prorok. Film polski z 2022 r. Reżyseria Michał Kondrat. Obsada : Sławomir Grzymkowski (ks. Prymas Stefan Wyszyński), Adam Ferency (Władysław Gomułka), Marcin Troński (Józef Cyrankiewicz),  Tomasz Sapryk (Zenon Kliszko), Artur Krajewski (ks. biskup Antoni Baraniak), Małgorzata Buczkowska-Szlenkier (Maria Okońska), Andrzej Niemyt (ks. Karol Wojtyła), Karolina Bruchnicka (Kazia), Katarzyna Zawadzka (Magda), Michał Meyer (Janek), Marcin Kwaśny w incydentalnej roli milicjanta pałującego procesję z obrazem Matki Bożej. Film został zrealizowany dzięki wsparciu Fundacji Filmowej im. Maksymiliana Kolbe.

Tytuł filmu „Prorok” to kryptonim nadany operacji inwigilacji i próby zdyskredytowania i de facto usunięcia ks. Prymasa Wyszyńskiego przez Służbę Bezpieczeństwa (SB).  Służbę Bezpieczeństwa to tajna policja polityczna powstała po 1956 r. a do 1989  r zwalczająca ruchy niepodległościowe i  opozycyjne oraz Kościół katolicki w Polsce Ludowej rządzonej przez komunistów z mandatu sowieckiej Rosji (ZSRR).

Początkowe sceny filmu to rok 1953. Polska w okowach stalinowskiego terroru. Ks. biskup Antoni Baraniak bestialsko katowany przez komunistów w więzieniu na Rakowieckiej. Ks. Prymas Wyszyński uwięziony najpierw w Stoczku Warmińskim, potem przez 3 lata trzymany w innych miejscach uwięzienia, wreszcie w roku 1956 w Komańczy. W tym czasie komunistyczne władze Polski obsadzają swoimi księżmi stanowiska kościelne, szykanują i  inwigilują Kościół katolicki na każdym kroku, używając do tego całej armii donosicieli, szpiegów, podsłuchiwaczy, cenzorów, szantażystów, prowokatorów.

Film Prorok jest zrobiony bardzo dobrze technicznie. Wyznacznikiem jego „dobroci” jest m.in fakt, że pomimo jego długości (pełne dwie godziny), nie ma chwili, żeby widz patrzył na zegarek. Akcja jest dynamiczna, wciągająca, porywająca miejscami. Gra aktorów bardzo dobra, niektóre role wręcz wybitne.

Film w sposób bardzo plastyczny i zrozumiały dla widza opisuje sposoby inwigilacji i  podporządkowania społeczeństwa rządzącej partii komunistycznej przez rządowy aparat bezpieczeństwa i przymusu, w szczególności przez działania SB. Bardzo ważnym aspektem filmu jest ukazanie spotkań ks. Prymasa z najważniejszymi osobami z obozu rządowego z wykorzystaniem autentycznych dialogów i rozmów.

Film Prorok – filmowa lektura obowiązkowa, dużo wiedzy w dynamicznym, atrakcyjnym filmowo, polskim obrazie.

Pełną recenzję filmu znajdziecie na naszej stronie pod linkiem Film “Prorok” – obraz z życia Polski – tak było

 

 Kategoria inne

Jest jeszcze kategoria filmów, które nie spełniły założonych kryteriów, ale były oglądane przez męską część rodziny, to są filmy ważne i dobre w sensie sztuki filmowej, ale nie znajdują się na naszej liście filmów dla rodziny, ponieważ to dramaty wojenne, czasami drastyczne.

71.  Most na rzece Kwai, amerykańsko-brytyjski dramat wojenny, przygodowy z 1957 r. Reżyseria David Lean. Główne role: Alec Guinness, William Holden, Jack Hawkins, Sessue Hayakawa, James Donald. Muzyka – ważny akcent tego filmu – Malcolm Arnold.  Fabuła filmu rozgrywa się w czasie II wojny światowej, brytyjscy jeńcy przetrzymywani w trudnych warunkach w lasach tropikalnych, otrzymują od Japończyków rozkaz zbudowania w dzikiej dżungli mostu kolejowego na rzece Kwai w Tajlandii. Ich dowódca, chcąc udowodnić wyższość moralną i techniczną Brytyjczyków a jednocześnie zamierzając polepszyć los swoich żołnierzy osobiście wykonuje projekt i kieruje pracami i de facto buduje Japończykom bardzo dobry konstrukcyjnie most. Jednocześnie most ten ze względów strategicznych, militarnych musi zostać zniszczony przez siły brytyjskie.  Bardzo dobry film a końcowa scena z katastrofą kolejową to kanon sztuki filmowej. Dla pokolenia rodziców (przynajmniej męskiej części) film kultowy a główny motyw muzyczny, rytm marszowy wygwizdywany przez maszerującą kolumnę jeńców brytyjskich sami gwizdaliśmy maszerując w kolumnie marszowej wracając z kantyny do koszar, oczywiście ci z nas, którzy byli w wojsku. Niestety, film ten nie spełnił kryteriów naszego zestawienia i nie znajduje się w głównej liście dla rodziny.

72.   Łowca Jeleni, amerykańsko-brytyjski dramat wojenny, 1978 r.  reżyseria Michael Cimino. Główne role: Robert De Niro, Christopher Walken, Meryl Streep, John Savage Filmowe spojrzenie na wojnę w Wietnamie. W czasach dyktatury komunistycznej film niedopuszczony do emisji, ze względu na pokazywanie w realnym świetle obu stron konfliktu, w tym również żołnierzy Wietkongu – partyzantki komunistycznej Wietnamu Południowego. (treść jeszcze w opracowaniu),

73.   Czas Apokalipsy, amerykański dramat wojenny z 1979 r. Reżyseria Francis Coppola Główne role: Marlon Brando, Robert Duvall, Martin Sheen, Frederic Forrest.  Fabuła filmu to luźna adaptacja opowiadania Josepha Conrada “Jądro ciemności”. Przeniesiona w realia wojny wietnamskiej.  (treść jeszcze w opracowaniu).

74.   Jack Strong, (treść jeszcze w opracowaniu),

Kategoria dodatkowa

Jeszcze jedna grupa a właściwie jeden film ważny, trudny i potrzebny ale nie ma go na liście ponieważ cała rodzina zgodnie z założonymi kryteriami nie była w stanie  go obejrzeć,  a jednocześnie jest to film bardzo ważny i potrzebny szczególnie w Wielkim Poście.

75.   Pasja, opowieść o męce i śmierci Pana Jezusa,  amerykański dramat, 2004 r. Reżyseria Mel Gibson. Scenariusz Benedict Fitzgerald,  Mel Gibson. Główne role: James Caviezel, Maia Morgenstern, Christo Żiwkow,  Monica Bellucci, Christo Szopow.

Film powstały na podstawie objawień mistycznych  błogosławionej Anny Katarzyny Emmerich. Anna Katarzyna Emmerich, siostra zakonna augustianka z Dülmen w Niemczech (1774-1824). Beatyfikowana przez Ojca Św. św. Jana Pawła w 2004 r.

Film trudny,  szokujący swoim realizmem cierpień i męki Pana Jezusa. Film ważny, dotykający perspektywy cierpienia i śmierci oraz tego, że w tej drodze każdego człowieka był i jest  również nasz Pan Jezus Chrystus.

Na marginesie tego filmu Mela Gibsona trzeba dodać, że właściwie, poza trzema (w tym Pasja) wyjątkami, ważnymi filmami, tj. Braveheart i Patriota, twórczość aktorska Mela Gibsona nie nadaje się do oglądania, a przywołane przez nas dwa filmy nie spełniły kryteriów i dlatego  nie ma ich na naszej liście.

 

 

 

Wybrane biogramy

Tadeusz Dołęga-Mostowicz

Tadeusz Dołęga-Mostowicz ur. 10 sierpnia (1898-1939), pisarz, scenarzysta i dziennikarz. Urodził się koło Głębokiego. W 1915 r. ukończył gimnazjum w Wilnie i podjął studia prawa w Kijowie angażując się jednocześnie w działania konspiracyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej. W 1917 wyjechał do Warszawy, gdzie zaciągnął się ochotniczo do wojska. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej.

W latach 1922–1926 był współpracownikiem, a następnie redaktorem związanego z chadecją dziennika „Rzeczpospolita”. Jego antysanacyjne felietony sygnowane pseudonimem “C. hr. Zan” padały ofiarą cenzury. Po tym, gdy we wrześniu 1927 r. został porwany i pobity przez nieznanych sprawców zaprzestał działalności dziennikarskiej i poświęcił się pracy literackiej.

W 1932 ukazała się najważniejsza jego powieść – “Kariera Nikodema Dyzmy”, w której ukazał mechanizmy kierujące ówczesnymi elitami władzy.  W latach 30. został autorem kilkunastu bardzo poczytnych powieści oraz kilku zrealizowanych scenariuszy filmowych (m.in.  “Prokurator Alicja Horn” 1933; “Znachor” 1937; “Profesor Wilczur” 1938; “Doktor Murek” 1939). Dorobił się znacznego majątku (zyskiwał dochody rzędu 15 tys. zł miesięcznie). Zamieszkał w luksusowym apartamencie znajdującym się na pierwszym piętrze pałacu Rembielińskiego ( Al. Ujazdowskie 6a).

W stopniu kaprala podchorążego rezerwy brał udział w wojnie obronnej Polski 1939 r.  Poległ 20 września w granicznym miasteczku Kuty zastrzelony przez Sowietów.

Pierwotnie został pochowany w Kutach, od  1978 r. spoczywa w  katakumbach na Cmentarzu Powązkowskim (rząd 113-3).  (źródło biogramu: Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej – profil facebook)

Janusz Tadeusz Kusociński

życiorys źródło: Instytut Pamięci Narodowej

Janusz Tadeusz Kusociński urodził się 15 stycznia 1907 r. w Warszawie. Wychowywał się w wielodzietnej rodzinnie w podwarszawskim Ołtarzewie. Jego ojciec Klemens był urzędnikiem kolejowym, jak również prowadził gospodarstwo rolne. Dwaj bracia Janusza Kusocińskiego zginęli na froncie: Zygmunt podczas I wojny światowej, zaś Tadeusz podczas wojny polsko-bolszewickiej. Kusociński uczęszczał do Państwowej Średniej Szkoły Ogrodniczej, którą ukończył ją w 1928 r. Maturę zdał zaocznie, następnie ukończył studia na Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie.

Janusz Kusociński już jako dziecko przejawiał duże zainteresowanie sportem. Grał w palanta oraz w piłkę nożną, chciał zostać piłkarzem. Był członkiem wielu amatorskich drużyn piłkarskich. W 1925 r. trafił do Robotniczego Klubu Sportowego „Sarmata”, gdzie rozpoczął treningi piłkarskie. To właśnie w klubie „Sarmata” otrzymał od kolegów swój słynny przydomek „Kusy”.

Przygodę z lekkoatletyką rozpoczął przez przypadek: z powodu braku jednego zawodnika, zaproponowano mu start w sztafecie. Podczas tych zawodów jego drużyna wygrała. Zwycięstwa w kolejnych zawodach oraz wyjazd w 1927 r. na Igrzyska Robotnicze do czeskiej Pragi spowodowały, że Janusz Kusociński zaczął poważnie myśleć o związaniu się ze sportami biegowymi. W 1929 r. przeszedł z „Sarmaty” do KS „Warszawianka” i z tym klubem był związany do 1939 r.

Wielokrotnie bił rekordy Polski oraz zdobywał tytuły mistrza Polski na średnich i długich dystansach. Dwukrotnie pobił najlepsze wyniki na świecie w biegach na 3000 m oraz na 4 mile. Największym sukcesem Janusza Kusocińskiego było zdobycie złotego medalu w biegu na 10 km na X Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Los Angeles w 1932 r. Po tym sukcesie lekkoatleta stał się ulubieńcem Polaków.

Wybuch II wojny światowej przerwał sportowe plany Kusocińskiego. Sportowiec zgłosił się jako ochotnik do polskiej armii, walczył w stopniu kaprala w kompanii karabinów maszynowych II batalionu 360. Pułku Piechoty. Za udział w walkach w obronie Warszawy, podczas których był dwukrotnie ranny, został odznaczony Krzyżem Walecznych.

Po kapitulacji pozostał w Warszawie, gdzie rozpoczął pracę jako kelner w barze „Pod kogutem” przy ulicy Jasnej. Było to miejsce, w którym gromadzili się warszawscy sportowcy. Janusz Kusociński od razu rozpoczął działalność konspiracyjną, w miejscu swojej pracy kolportował i rozprowadzał tajną i nielegalną prasę. W okresie tym posługiwał się pseudonimem „Prawdzic”. Janusz Kusociński został aresztowany przez Gestapo 28 marca 1940 r. w bramie domu, w którym mieszkał, przy ul. Noakowskiego 16.

Początkowo przebywał w więzieniu mokotowskim, a następnie w siedzibie Gestapo przy al. Szucha 25. W czasie przesłuchań był torturowany. Janusz Kusociński został zamordowany przez Niemców kilka miesięcy później. W dniu 20 lub 21 czerwca 1940 r., wraz z innymi więźniami, został wywieziony z Warszawy w rejon Puszczy Kampinoskiej, w okolice Palmir. Zginął w trakcie jednej z masowych egzekucji przedstawicieli polskiej inteligencji, przeprowadzanych w ramach Akcji AB, tj. tzw. Nadzwyczajnej Akcji Pacyfikacyjnej (Außerordentliche Befriedungsaktion – AB).

Warto pamiętać, że w wyniku egzekucji przeprowadzanych w Palmirach w okresie od grudnia 1939 r. do lipca 1941 r. Niemcy zamordowali ponad 1700 polskich obywateli, w tym także pochodzenia żydowskiego.

Tekst: Archiwum Instytutu Pamięci Narodowe

© Anna i Piotr Gryza

27.03. 2020 r.  (ver. 05.06.2023 r.)

cytowanie i przywoływanie możliwe z podaniem źródła i autora